Behandelmethodes

Wij werken volgens algemene aanbevelingen voor het voorkomen, herkennen, diagnosticeren en behandelen van psychische klachten en stoornissen. Ze zijn gebaseerd op wetenschappelijke kennis én ervaringen van patiënten en professionals. De zorgstandaarden zijn goedgekeurd door beroepsgroepen en patiëntenorganisaties en vormen samen met o.a. de beroepscodes van onze behandelaren en wetgeving de professionele standaard. Ze bieden een gedegen basis voor gezamenlijke besluitvorming en optimale zorg.

Klik hier voor meer informatie over Basis GGZ.

Cognitieve therapie en Gedragstherapie zijn onafhankelijk van elkaar ontstaan. Tegenwoordig worden zij vaak in een en dezelfde soort psychotherapie toegepast; cognitieve gedragstherapie; CGT.

Cognitieve therapie gaat uit van de invloed van het denken op het gevoelsleven en het doen. Wie belangrijke zaken en gebeurtenissen in zijn leven gewoonlijk vanuit een negatief standpunt beziet, wordt makkelijk angstig, somber of geirriteerd, met alle negatieve gevolgen van dien.

Cognitieve therapie is vooral geinteresseerd in de wijze waarop de cliënt zich in moeilijke situaties gedraagt. De psycholoog vraagt daar uitvoerig naar. De psycholoog zal betrekkelijk kort stilstaan bij jeugdervaringen. Cognitieve therapie richt zich veel vaker op het heden.

In cognitieve therapie onderzoeken de psycholoog en cliënt of de negatieve wijze van denken wel helemaal klopt. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met elkaar. De nadruk ligt op het veranderen van de manier van denken die mensen met een emotioneel probleem hebben.

In gedragstherapie staat het gedrag centraal. Hoe iemand handelt, bepaalt namelijk in belangrijke mate hoe iemand zich voelt. Wie geneigd is om uit angst bepaalde zaken ut de weg te gaan, zal zijn angst eerder versterken dan verminderen. Wie niet heeft geleerd hoe hij zich moet beheersen, zal gemakkelijk het slachtoffer worden van zijn eigen impulsen.

Binnen gedragtherapie brengen psycholoog en cliënt eerst probleemgedrag en omstandigheden in kaart. Vervolgens helpt de psycholoog om de cliënt met beter passend gedrag en alternatieven te reageren op die omstandigheden. Hiervoor worden diverse oefeningen en huiswerk gedaan. Zowel het inventariseren van probleemgedrag, als het bedenken en oefenen van nieuw, beter passend gedrag doen psycholoog en cliënt samen.

Cognitieve therapie kan zowel de manier van denken en interpreteren van cliënten beïnvloeden, als de manier van doen en laten. Soms ligt de nadruk meer op denken, soms meer op doen en laten.
Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat Cognitieve Therapie en Gedragstherapie vergelijkbare effecten hebben op probleemgedrag. Ook is steeds duidelijk dat de wijze van beide methoden, huiswerk, oefenen en samenwerken tussen de psycholoog en cliënt, goed op elkaar aansluit.

Tijdens de behandeling kan gekozen worden voor MBCT. Deze aanpak richt zich op de integratie van mindfulness in psychotherapie. Cliënten die bijvoorbeeld meer dan 2 keer een depressieve episode hebben meegemaakt, hebben na een 8-wekelijkse training met MBCT een kleinere kans op een terugval.

Mindfulness is de belangrijkste component van de Mindfulness Based Cognitieve Therapie. Het doel is het ontwikkelen van een andere houding tegenover (psychische) problemen. Deze houding kenmerkt zich door nauwkeurig waarnemen, toelaten en niet direct reageren. Hierdoor komt er ruimte voor een andere reactie dan vanuit bestaande, oude en ingesleten patronen.

Tijdens de training wordt geleerd de aandacht te richten op de onmiddellijke lijfelijke en verstandelijke reacties en het herkennen van mentale patronen in het huidige moment. Daarnaast wordt een nieuwsgierige en accepterende houding geleerd tegenover dat wat ervaren wordt. Elke gedachte, elk gevoel en elke lichamelijke gewaarwording wordt toegelaten, zonder er iets aan te willen veranderen.

Binnen onze visie past dat je je sneller beter voelt wanneer je zelf de regie hebt en tegelijkertijd je omgeving bij de behandeling betrekt. Naast de gesprekken met uw behandelaar kan Therapieland gebruikt worden; dit is een uniek online platform. Via vragenlijsten, video opdrachten en zelfobservaties kan de cliënt op een zelfgekozen tijd en in een eigen tempo werken aan het overwinnen van klachten. Deze effectieve en betrouwbare online programma’s helpen om psychische klachten te verminderen en je weer gezond en vitaal te voelen.

Wij zijn gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van traumatische gebeurtenissen. Wij zijn getraind in de diagnostiek van PTSS aan de hand van het Klinisch Interview voor PTSS (KIP), wereldwijd de standaardmethode om de diagnose PTSS vast te stellen. Cliënten met een PTSS worden door ons behandeld volgens de multidisciplinaire richtlijnen voor de behandeling van PTSS via Exposure en EMDR. EMDR wordt alleen door GZ-psycholoog Rob Robbesom aangeboden. Hieronder worden de verschillende traumabehandelingen toegelicht:

Na een traumatische gebeurtenis vermijden veel mensen gedachten, gevoelens, situaties en activiteiten die hen aan die gebeurtenis doen denken, omdat herinneringen aan het trauma angst oproepen. Vermijding van de herinneringen zorgt dat je je op korte termijn meer ontspannen voelt, het probleem wordt op lange termijn alleen maar erger omdat je niet leert dat de angstige verwachtingen niet uitkomen. Confrontatie met de dingen die je vermijdt is op korte termijn moeilijker, maar helpt veel beter om je angsten te overwinnen. De confrontatie noemen we exposure.

Anne, 35 jaar: “ Ik kan zonder angst over het misbruik praten en kan genieten als mijn man mij aanraakt en kan ook aangeven als ik geen zin in gemeenschap heb”.

Ervaring van een cliënte na afloop van een behandeling met Exposure therapie in 6 sessies die in haar jeugd door haar vader seksueel is misbruikt.

Als je de confrontatie met de dingen die je vermijdt aangaat, zul je van tevoren bang zijn dat er akelige dingen gebeuren. Je bent bijvoorbeeld bang dat je de controle over jezelf verliest. Echter, wanneer je jezelf op een systematische manier en onder veilige omstandigheden confronteert met dingen die je angstig make, kun je ervaren en leren dat dat reuze meevalt. Je angstige verwachtingen komen niet uit. Als je de exposure regelmatig herhaalt, zal daardoor je angst langzamerhand afnemen. Met nadere woorden; je gaat je meer ontspannen voelen in die situaties. We noemen dit uitdoving.

We hebben goede resultaten met deze behandeling en de prognose is goed. Uit onderzoek is keer op keer gebleken dat de behandeling zeer effectief is. Ook als er traumatische gebeurtenissen in je kindertijd hebben plaatsgevonden, of andere psychische problemen hebt zoals dissociëren, een depressie of persoonlijkheidsstoornis. Een behandeling is niet te belastend. Het is niet altijd makkelijk om nare details van het trauma op te halen, maar veel mensen vinden het ook fijn dat ze eindelijk al die details een keer kunnen delen met iemand. Je zult uiteindelijk weer aan de traumatische gebeurtenis kunnen denken en erover kunnen praten zonder de angst steeds te voelen. Door de behandeling kun je de gebeurtenis verwerken. Hoe Exposure werkt kun je (met toestemming) zien in onderstaand filmpje.

Ervaring van een cliënte na afloop van een behandeling met Exposure therapie
in 6 sessies die in haar jeugd door haar vader seksueel is misbruikt

Anne is 35 jaar, woont in Nijkerk, is 25 jaar getrouwd en heeft 3 kinderen. Anne is opgegroeid in een gezin waar moeder de kost verdient en vader afgekeurd is en voor Anne en haar zus zorgt die 4 jaar jonger is. Hij is een zorgzame vader die vaak spelletjes doet en neemt Anne en haar zus regelmatig mee naar strand Nulde. Anne is verlegen en ze krijgt meer aandacht en kadootjes dan haar zus die vaak buiten speelt. Van haar 4e tot haar 12e wordt Anne regelmatig door haar vader seksueel misbruikt. Omdat ze zich daarover schuldig voelt en schaamt, weet daar niemand van. Anne groeit op, is betrokken in haar werk als verzorgende voor ouderen en heeft een vriend met wie er vaak relatieproblemen zijn. Als ze films op tv ziet of verhalen hoort over iemand die misbruikt is, komen er herinneringen aan haar eigen misbruik naar boven. Ze kijkt dan weg en heeft ‘s nachts vaak nachtmerries. Ze verstijft als haar man haar aanraakt en de enkele keer dat ze gemeenschap heeft omdat ze het zielig voor hem vindt, voelt ze alleen pijn en voelt zich smerig en staat daarna lang onder de douche. Ze wil iemand die met haar mee kijkt en mogelijke oplossingen heeft en besluit met haar huisarts om een afspraak met een psycholoog in het gezondheidscentrum te maken die de diagnose PTSS vaststelt. Omdat Anne ook depressief is kiest ze voor een behandeling met exposure therapie.

Ze vertelt:

“De behandeling is steeds hetzelfde. Ik vertel over een gebeurtenis waarbij ik ongeveer zeven ben en bijna slaap. Alsof het nu gebeurt vertel ik dat vader binnen komt en het sprookje van Roodkapje vertelt. Daarbij betast hij me en komt in mij. Ik verstijf maar voel ook opwinding. De eerste keer dat ik het vertel is het alsof ik boven op een wolkje zit, en de verwarring en angst van dat kleine meisje zie. Ik wil de beerput dicht houden, omdat ik gillend naar huis als ik er lang bij stil sta.

Mijn therapeut moedigt me aan nog een keer te vertellen en dan in de “ik” vorm. Het steeds vertellen is heel naar, maar ik gil niet. De angst voel ik steeds meer in mijn lichaam, maar wordt minder sterk. Thuis luister ik elke dag de bandopname van deze sessies af.

Na zes sessies kan ik er zonder angst over praten. Ook durf ik voorzichtig te genieten als mijn man mij aanraakt en om aan te geven als ik geen zin in gemeenschap heb.”

Aangeboden door Rob Robbesom, GZ-psycholoog

Wanneer iemand een schokkende gebeurtenis meemaakt is het normaal dat er stressklachten ontstaan als nachtmerries,schrikachtigheid en vermijding. De meeste mensen herstellen met steun van hun sociale omgeving vanzelf. Wanneer de klachten na enkele weken niet verminderen of erger worden kan EMDR worden ingezet.
EMDR is een methode die niet wordt gekenmerkt door praten, maar vooral door beleven. Van deze belevingstherapie is wetenschappelijk aangetoond dat het mogelijk is kwellende herbelevingen van vroegere gebeurtenissen kwijt te raken.

Peter, 53 jaar: “Ik kan nu het laadje met de zelfmoordpoging van mijn vrouw open doen en er naar kijken zonder dat het naar voelt en het laadje weer dicht doen.

Ervaring van een cliënt na afloop van een behandeling met EMDR in 4 sessies van wie zijn vrouw een zelfmoordpoging heeft gedaan. Lees meer over deze behandeling.

De laatste jaren wordt met EMDR een grote variëteit van andere aandoeningen behandelt, waarbij de klachten of symptomen zonder uitzondering worden gevoed, of in stand gehouden door herinneringen aan gebeurtenissen die op een of andere manier betekenisvol zijn geweest. Hieronder staan (met toestemming) twee filmpjes over hoe EMDR werkt. 1. EMDR in beeld. 2. Hoe werkt EMDR?

Tinnitus is de medische term voor oorsuizen. Het Latijnse ‘tinnire’ betekent bellen of rinkelen, ‘aurium’ betekent ‘van het oor’. Iemand met tinnitus neemt voortdurend een geluid waar in het oor of in het hoofd (fluiten, suizen, brommen, zoemen en soms meerdere geluiden door elkaar) zonder dat er een geluidsbron in de omgeving aanwezig is. Tinnitus wordt alleen door de persoon zelf waargenomen en kan dus niet door een ander worden gehoord. Het kan zo hinderlijk zijn dat ernstige beperkingen in het dagelijkse functioneren ontstaan.

Ongeveer 15% tot 20% van de westerse volwassen bevolking kan een tinnitus waarnemen. Een kleine groep (3 tot 6%) ontwikkelt ernstige klachten ten gevolge van de tinnitus, zoals concentratie- en slaap problemen, angst, somberheid en vermoeidheid ten gevolge van de tinnitus. In Nederland zijn er ongeveer 2 miljoen mensen (15%) die in meer of mindere mate tinnitus hebben, 340 duizend (3-4% van de bevolking) hebben last en zoeken hulp voor de klachten en circa 60.000 personen in Nederland worden in zeer ernstige mate belemmerd door de tinnitus (NIPO 2002).

De psychische behandeling is gericht op het ‘hertrainen’ van het brein in het waarnemen van het tinnitus signaal. Dat gaan we doen met cognitief gedragstherapeutische technieken. In een grootschalig onderzoek is deze gespecialiseerde behandeling zeer effectief gebleken in het verminderen van tinnitusklachten, de negatieve emoties over tinnitus en ook in het verbeteren van de kwaliteit van leven van tinnitus-patiënten (Cima, R.F.F., The Lancet, 2012).
De trapsgewijze behandeling wordt uitgevoerd bij Psychologenpraktijk Nijkerk.

Wanneer Tinnitus is vastgesteld kan met een vragenlijst de ernst worden bepaald: Tinnitus Handicap Inventory (THI) en Tinnitus Questionnaire (TQ). In de handleiding staat uitgelegd hoe u dit moet doen.

“Eerste Hulp bij Oorsuizen” van Olav Wagenaar gaat over wat tinnitus is en hoe het te beheersen is (ISBN 9789491549311).